Stappenplan om houding te verbeteren
We willen allemaal wel onze houding en zit verbeteren bij het paardrijden. Het probleem is vaak dat er tè veel te doen is. Dan let je weer een moment op je beenhouding, dan weer even op je aanleuning. Ondertussen merk je misschien wel kort verschil, maar het effect is nooit blijvend. Hoe komt dat toch?
Met deze vraag heb ik zelf jaren geworsteld. Er was zoveel wat in mijn ogen beter kon, maar ik zag door de bomen het bos niet meer. Hoe hard ik ook op mijn aanleuning concentreerde, het was nooit op het niveau waar ik het wilde hebben. Om over mijn wiebelbenen nog maar te zwijgen!
Oefenen, Oefenen, Oefenen
Ik bleef fanatiek oefenen, zowel op als naast mijn paard. Hardlopen, yoga, handtraining. Ik weet niet hoeveel squats ik heb gedaan, maar het waren er veel. En toch werd het niet beter. Dat zorgde voor enorm veel frustratie, bij mezelf, bij mijn instructeur, maar ook bij mijn paard. Kijk maar eens naar de foto’s (uit de jaren ’00, met een mobiele telefoon genomen. En zelfs zo zie je al dat er een boel werk is aan mijn houding en zit).
Het werd zelfs zo erg dat mijn paard niet meer wilde lopen. Hij kon alleen maar bokken op de plaats. Ik wist dat het aan mij lag; zadelmaker, osteopaat, dierenarts, tandarts, alles was in orde. Ik heb zes maanden niet gereden, alleen maar aan de hand met mijn paard gewerkt. Ondertussen alsmaar denken aan mogelijke oplossingen…
De sleutel tot succes
Boeken, video’s, ik heb alles gelezen en gezien waar ik aan kon komen. Pas na een hele poos kreeg ik door dat het niet lag aan de oefeningen die ik deed; die kwamen voort uit de adviezen uit verschillende bronnen, steeds opnieuw herhaald.
Nee, het was de volgorde waarin ik mezelf wilde veranderen. Dit inzicht kwam voor mij uit de Oefentherapie, iets wat in eerste instantie helemaal niet paard-gerelateerd was. En het was zo simpel!
Het ging over je axiaal skelet (je ruggengraad) en je appendiculair skelet (je ledematen): Je kunt je ledematen bewegen zonder daarbij in je rug te veranderen, bijvoorbeeld je pols. Maar je kunt niet in je rug bewegen zonder dat dat effect door heel je lijf gaat; de gewrichten in je benen gaan anders staan, hoger in je rug ga je compenseren zodat je niet omvalt.
En toen viel voor mij het kwartje: Om mijn aanleuning te verbeteren, lag mijn focus op mijn onderarmen en polsen. Mijn wiebelbenen kwamen naar mijn idee door het verkeerde gebruik van mijn enkels. Mijn aandachtspunten lagen bij mijn uiteindes, ledematen, mijn appendiculair skelet. De oorzaak van het probleem zat echter axiaal, in mijn wervelkolom! En zolang ik die wervelkolom niet onder controle had, zouden mijn ledematen dat ook nooit zijn.
Het stappenplan
Deze openbaring leidde tot een vaste volgorde waarin ik houding en zit benader. In 10 jaar tijd heb ik nauwelijks aanpassingen hoeven doen:
- Het bekken in voor-achterwaartse richting
- Het bekken links-rechts
- De bovenbenen
- De onderbenen
- De ademhaling
- De rug en core
- Gewichtshulpen en rotaties
- Aanleuning
- Specifieke situaties (oefeningen, tempowisselingen, springen etc.)
Daarbij wil ik wel de kanttekening maken dat er in sommige gevallen aandacht nodig is voor de mentale/emotionele staat van de ruiter. Een hele angstige ruiter, zal eerst aan die spanning moeten werken voordat we met het lijf aan de gang kunnen gaan. Het is belangrijk dat daar dan ook ruim de tijd voor wordt genomen.
Natuurlijk blijft het proces van dit stappenplan in ontwikkeling door middel van nieuwe inzichten en aanvullingen. Het verhaal bij elk onderwerp wordt daardoor steeds duidelijker, maar ook flexibeler. Zo kun je het aanpassen op de leerstijl van de combinatie, zonder dat je aan de inhoud iets hoeft te veranderen.
Hoe lang duurt het?
Voor veel ruiters herhalen we de rij een aantal keer om tot een optimaal resultaat te komen. Elke keer pellen we een laagje van de ui af, waardoor er steeds meer verdieping komt in de houding en zit.
Zelfredzaamheid is daarbij zeer belangrijk; je moet ook aan je houding kunnen werken zonder instructeur. Daarom is het van belang dat je weet hoe je lijf in elkaar zit en daar ligt bij de eerste keer dat we de punten nalopen, de nadruk. Een tweede en derde keer gaan we steeds meer verfijnen daarin.
Natuurlijk gaan we tijdens een les ook niet alles tegelijk behandelen. Twee of soms drie onderdelen zijn meer dan genoeg voor het ruiterbrein. Pas wanneer het geleerde van de vorige les een beetje is ingesleten, ben je klaar voor de volgende stap.
Zo is het veranderen van houding en zit een heel proces en altijd in beweging. De grootste stappen worden genomen door ruiters die ook met de basisprincipes aan de gang gaan in hun dagelijks leven en niet alleen wanneer ze in het zadel zitten.
Dit alles bij elkaar duurt voor de meeste ruiters ongeveer een jaar. Hierbij zijn de lessen in het begin wat frequenter en op het einde met wat meer tijd ertussen. Daarna zie ik ze meestal nog incidenteel een aantal keer per jaar, voor de puntjes op de ‘i’. Of bij grote veranderingen; een ander paard, blessure, gezondheidsproblemen, zwangerschap etc. Dat vind ik altijd heel leuk; even bijkletsen, en vaak super snelle progressie maken.
Online training
Deze stap voor stap aanpak is mij zo eigen geworden, dat ik een aantal maanden geleden deze heb gebundeld in een online training op drie niveaus. De eerste vier stappen worden behandeld in Level 1 en zorgen voor een stabiele basis, letterlijk! We gaan diep ik op de anatomie en biomechanica van je onderlijf. Hierdoor leer je hoe je bewegingen van je paard op kunt vangen en ontwikkel je een stil been.
Level 2 gaat meer over het bovenlijf en werkt toe naar de aanleuning. Voorzichtig maken we de omschakeling naar wat meer aansturen van je paard.
In level 3 zijn we veel vrijer: we behandelen verschillende onderwerpen in meer detail. Hoe zit je nu in een schouderbinnenwaarts? Hoe vang je een grotere beweging, zoals een uitgestrekte draf op? Hoe zorg je ervoor dat de spieren die je als ruiter intensief gebruikt, toch soepel en sterk blijven?
De reacties op de training zijn zeer positief. Inmiddels zijn er al meer dan 40 ruiters die de training hebben gevolgd en de resultaten mogen er zijn! Dat is ook het leuke eraan, want regelmatig hebben we live Q&As waarbij de deelnemers gerichte vragen kunnen stellen.
Wil je graag meer informatie? Neem dan eens een kijkje op deze pagina.